Geboorteverlof en ouderschapsverlof, hoe werkt het?

Rondom zwangerschap, geboorte en verlof voor partners bestaat vaak onduidelijkheid. Er zijn de laatste jaren namelijk verschillende dingen veranderd. Zo hebben medewerkers sinds 2019 recht op extra geboorteverlof, sinds 2020 op aanvullend geboorteverlof en krijgen beide ouders per augustus 2022 twee maanden (deels) betaald ouderschapsverlof.

Wat is het verschil tussen geboorteverlof en ouderschapsverlof?

Geboorteverlof en ouderschapsverlof worden vaak door elkaar gehaald. Wat is het verschil tussen deze vormen van verlof? Geboorteverlof is bedoeld voor de werkende partner van de moeder van het kind. Ouderschapsverlof geldt daarentegen voor beide werkende ouders. Andere belangrijke verschillen zijn de duur van het verlof en de doorbetaling van het loon. Hieronder leggen we beide vormen van verlof verder uit. 

Vrouw met pasgeboren baby - geboorteverlof

Gratis voorbeeld verzuimprotocol

Een verzuimprotocol is onderdeel van het verzuimbeleid. Hierin staat wat de regels bij verzuim zijn. Download gratis een voorbeeld.

Wat is geboorteverlof?

Geboorteverlof is het verlof voor de partner bij een bevalling. Dit wordt soms ook kraamverlof, partnerverlof of vaderschapsverlof genoemd. De bevalling van een partner valt ook onder calamiteitenverlof.

Het verlof duurt één keer het aantal uur dat een medewerker per week werkt. Werkt een medewerker bijvoorbeeld 40 uur per week, dan mag het geboorteverlof dus ook 40 uur duren. De medewerker mag het verlof direct opnemen, maar mag het verlof ook verspreiden over verschillende dagen. De enige voorwaarde is dat het geboorteverlof binnen vier weken wordt opgenomen.  


Aanvullend geboorteverlof

Sinds 1 juli 2020 is het geboorteverlof uitgebreid met de mogelijkheid tot aanvullend geboorteverlof. Uw medewerker mag naast het standaard geboorteverlof van een week nog eens maximaal vijf weken extra verlof opnemen.

Wanneer start het (aanvullend) geboorteverlof? 

Een medewerker mag in principe zelf kiezen wanneer het geboorteverlof plaatsvindt. Bij het standaard geboorteverlof van 40 uur mag hij of zij dit verlof naar eigen inzicht opnemen, zolang dit binnen vier weken na de geboorte gebeurt. Hierin heeft u als werkgever geen inspraak.

Een medewerker moet aanvullend geboorteverlof binnen een half jaar na de geboorte opnemen. Wanneer het verlof begint en hoe deze verlofuren worden verdeeld, mag de medewerker zelf bepalen. In het geval van aanvullend geboorteverlof mag u als werkgever wel overleggen over de invulling van het verlof. Als het extra geboorteverlof betekent dat uw bedrijf in de problemen komt, dan mag u het aanvullend geboorteverlof in overleg anders inroosteren. Er geldt dan namelijk een ‘zwaarwegend bedrijfsbelang’.

Wie betaalt (aanvullend) geboorteverlof?

Geboorteverlof is betaald verlof. U betaalt dus het volledige loon van uw medewerker door. Dit geldt alleen voor het standaard geboorteverlof van maximaal een week. Voor aanvullend geboorteverlof ligt dit anders. Daar krijgt een medewerker 70% van het loon doorbetaald. Dit hoeft u niet zelf te betalen: werkgevers kunnen hiervoor een uitkering bij UWV aanvragen. 


Geboorteverlof uitkering UWV

Na de geboorte van het kind kunt u een uitkering aanvragen voor aanvullend zorgverlof. Dit werkt als volgt:

  • Via de Verzuimmelder in het werkgeversportaal van UWV vraagt u de uitkering aan;
  • Bij de aanvraag meldt u de geboortedatum van het kind van uw medewerker, hoeveel weken uw medewerker verlof wil opnemen, de ingangsdatum van het verlof en een verklaring dat uw medewerker al het standaard geboorteverlof van een week heeft opgenomen;
  • U kunt ervoor kiezen om UWV direct te laten uitkeren aan uw medewerker, of eerst via uzelf.

Wat is ouderschapsverlof?

Een andere belangrijke verlofregeling waarmee ouders en werkgevers te maken krijgen is ouderschapsverlof. Met deze regeling kunnen beide ouders tijdelijk niet of minder werken, om zodoende voor een pasgeboren kind te zorgen. 

Hoe werkt ouderschapsverlof?

Ouderschapsverlof is verlof dat beide ouders mogen opnemen in de eerste acht jaar na de geboorte van een kind. Dit recht op ouderschapsverlof is vastgelegd in de Wet arbeid en zorg. Een medewerker mag 26 keer het aantal uur dat hij of zij per week werkt opnemen aan ouderschapsverlof. Werkt een medewerker dus 38 uur per week, dan kan hij of zij 988 (38x26) uur verlof opnemen in de eerste 8 levensjaren van het kind.

Dit aantal uur verlof geldt per kind. Als uw medewerker bijvoorbeeld een tweeling krijgt, dan wordt het aantal uur dat de medewerker recht heeft op verlof verdubbeld. Verder mag een medewerker zelf kiezen hoe en wanneer dit verlof wordt opgenomen. Dit kan in één keer alle uren achter elkaar zijn, of verdeeld over een langere periode. De meeste mensen kiezen voor een 50/50-verdeling: de helft van de week werken en de helft van de week met ouderschapsverlof.

Wie betaalt ouderschapsverlof? 

Ouderschapsverlof is op dit moment nog onbetaald verlof. U hoeft uw medewerkers dus niet door te betalen tijdens deze periode. Dit kan wel per cao verschillen, dus het is verstandig om goed te kijken of ook binnen uw cao onbetaald verlof geldt. Per augustus 2022 wordt ouderschapsverlof deels betaald, via de Wet betaald ouderschapsverlof. 


Wet betaald ouderschapsverlof

Vanaf augustus 2022 gaat in Nederland de Wet betaald ouderschapsverlof in. Medewerkers krijgen dan het recht op negen weken betaald verlof. Beide ouders krijgen tijdens die periode een uitkering van UWV, aanvullend tot 70% van het dagloon. Als werkgever hoeft u het loon dus niet zélf door te betalen. Wel kunt u ervoor kiezen om het loon van uw medewerker aan te vullen tot 100%.


Hoe lang betaald ouderschapsverlof

Het doel van deze wetswijziging is om ouders tijd te geven om te wennen aan de nieuwe situatie. Zij kunnen samen voor het kind zorgen in de eerste weken na de geboorte. Na de negen weken door UWV betaald ouderschapsverlof, mag een medewerker per augustus 2022 nog zeventien weken onbetaald ouderschapsverlof opnemen. Dit mag in de eerste acht jaar na de geboorte worden opgenomen. 


Wanneer heeft een medewerker recht op ouderschapsverlof

Om ouderschapsverlof aan te mogen vragen, moet een medewerker aan enkele voorwaarden voldoen:


  • Uw medewerker is ouder of verzorger van een biologisch kind, adoptiekind, pleegkind of stiefkind;
  • Het kind is niet ouder dan 8 jaar;
  • Als uw medewerker verzorger is van het kind, moet hij of zij ingeschreven staan op hetzelfde adres.

Voor de aanvraag van ouderschapsverlof maakt het niet uit hoe lang een medewerker bij u werkt. Ook als een medewerker op zijn of haar eerste werkdag ouderschapsverlof aanvraagt, hoort u dit toe te kennen. Ook maakt het niet uit of het om een parttime of fulltime medewerker gaat. Iedereen heeft recht op ouderschapsverlof. 


Hoe ouderschapsverlof aanvragen

Medewerkers moeten ouderschapsverlof minimaal 2 maanden van tevoren schriftelijk bij u aanvragen. Dit kan via e-mail, maar u kunt er ook voor kiezen om een aanvraagformulier te maken voor ouderschapsverlof. Dit kan een hoop administratie besparen. In de aanvraag meldt een medewerker in ieder geval:


  • Wat de ingangsdatum is van het verlof;
  • Het aantal verlofuren per week;
  • Op welke dagen het verlof wordt opgenomen;
  • Hoe lang het verlof duurt.

Voor betaald ouderschapsverlof (vanaf augustus 2022) vraagt uw medewerker nog steeds op deze manier verlof aan. Daarna kan de medewerker zelf via UWV een uitkering aanvragen. 


Ouderschapsverlof weigeren

Een redelijk verzoek tot ouderschapsverlof mag u als werkgever niet weigeren. Wel kunt u bezwaar maken tegen de verdeling van de verlofuren als dit verlof zou betekenen dat uw bedrijf in grote problemen komt. Dit laat u minimaal één maand voor de ingangsdatum van het verlof schriftelijk weten. U kunt dan een nieuwe verdeling met uw medewerker afspreken.


Ook interessant voor u:

  • Zwangerschap, hoe zit het met verlof en verzuim?

    Zwangerschap, verlof en verzuim

    Is uw medewerkster zwanger geworden? Dan moet u als werkgever een aantal zaken regelen. In dit artikel gaan wij in op zwangerschap, verlof en verzuim, zodat u als werkgever de juiste informatie voorhanden heeft.
    Kennisbank
  • Calamiteitenverlof - Jonge man op kantoor met een tablet in zijn handen

    Calamiteitenverlof: wat is het en hoe maak ik hier duidelijke afspraken over?

    Een onverwachte en vaak bijzondere situatie, vraagt om andere regels. Calamiteitenverlof, ook wel kort verzuimverlof genoemd, geeft uw medewerker de ruimte om onverwachte situaties op te lossen. Tijdens dit verlof bent u als werkgever verplicht om het salaris door te betalen. We raden u daarom aan om hier duidelijke afspraken over te maken.

    Kennisbank
  • Verzuimgesprek - in gesprek over verzuim, tips van Sazas

    In gesprek over verzuim

    Als uw medewerker zich regelmatig ziek meldt, wordt dit frequent verzuim genoemd. Veel werkgevers vinden het lastig om hierover in gesprek te gaan. Bekijk onze tips.

    Kennisbank