Wat zijn de meest voorkomende beroepsziekten in Nederland?

Wat is een beroepsziekte?

Een beroepsziekte is een ziekte, klacht of blessure die (vooral) op of rond het werk ontstaat. Er is dan sprake van een onveilige of ongezonde werkbelasting. Voorbeelden van beroepsziekten zijn rug- en knieklachten door lichamelijk zwaar werk, gehoorschade door lawaai, kapperseczeem, Repetitive Strain Injury (RSI) of een burn-out. In Nederland kan in principe elke ziekte, klacht of blessure een beroepsziekte zijn. Dit bepaalt de bedrijfsarts of Arboarts. Er bestaat in ons land geen standaard lijst met beroepsziekten.

Top 5 sectoren met de meeste beroepsziekten

De vijf sectoren met de meeste beroepsziekten per 100.000 medewerkers zijn:

1. Waterleidingbedrijven en afvalbeheer;
2. Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening;
3. Industrie;
4. Energievoorziening;
5. Informatie en communicatie.

Whitepaper Werkstress

Stress is beroepsziekte nummer één. Meer dan een miljoen werkende mensen heeft jaarlijks last van een burn-out of andere psychische klachten door werk. Wat zijn de cijfers, oorzaken en wat kunt u als werkgever doen?

Download gratis

Beroepsziekten hebben (grote) gevolgen voor u en uw medewerker

Een beroepsziekte heeft grote gevolgen voor uw medewerker en zijn of haar deelname aan het werk. Bij 91% van de medewerkers is er sprake van tijdelijke arbeidsongeschiktheid, vaak met een verzuimduur van langer dan een maand. Bij 4% gaat het zelfs om blijvende arbeidsongeschiktheid.

Onderzoek naar beroepsziekten in 2021

In 2021 deden 750 bedrijfsartsen in totaal 4.520 meldingen van beroepsziekten. Het aantal meldingen was daarmee iets lager dan in 2020: toen werden er 4.856 meldingen gedaan.

De risicofactoren voor psychische beroepsziekten

Een teveel aan werk (47%) is het belangrijkste risico voor psychische beroepsziekten. Daarna volgen traumatische ervaringen, agressie en intimidatie (15%). Ook het gebrek aan sociale steun door de leidinggevende (7%) maakt de kans op een psychische beroepsziekte groter. 

Risico op arbeidsongeschiktheid bij psychische beroepsziekte

Een medewerker met een psychische beroepsziekte loopt een groot risico om tijdelijk of voorgoed uit te vallen. Zo blijkt dat 87% van de getroffen medewerkers langer dan een maand arbeidsongeschikt is.

In deze drie sectoren komen beroepsziekten aan het houding- en bewegingsapparaat ongeveer twee keer vaker voor dan gemiddeld in ons land.

Risicofactoren voor beroepsziekten aan het houding- en bewegingsapparaat

Tillen en dragen brengen het grootste risico op deze beroepsziekte met zich mee. Ook het uitvoeren van snel herhaalde armbewegingen vormt een risico, net als veel kracht zetten met de handen.

Risico op arbeidsongeschiktheid

Ook deze beroepsziekten brengen een groot risico op arbeidsongeschiktheid met zich mee. 77% van de medewerkers met deze beroepsziekte is meer dan een maand arbeidsongeschikt, 4% kan een week tot een maand niet werken. 11% is zelfs blijvend ziek.

Preventie: dit kunt u als werkgever doen

Bedrijfsartsen doen melding van beroepsziekten bij de Nationale Registratie. Bij een groot deel van de 4.520 meldingen in 2021 (85%) kregen de medewerkers adviezen om klachten te voorkomen. Meestal ging het om behandeling of therapie (31%), acties rond de organisatie van het werk (26%) of verandering van gedrag (24%). De medewerkers kregen ook preventieve adviezen over beschermingsmiddelen (7%), meer medisch onderzoek (5%) of werkplekonderzoek (5%) en technische interventies (3%). Kortom: preventie op de werkplek is enorm belangrijk. Voorkomen is immers beter dan genezen.

Er zijn ook veel acties die u als werkgever zelf kunt doen om verzuim te verlagen en te voorkomen. Enkele tips:

• Maak van het onderwerp verzuim(preventie) een terugkerend punt in de agenda van uw bedrijf. Maak duidelijk wie hiervoor verantwoordelijk is;
• Bied passend werk aan medewerkers met geestelijke of lichamelijke klachten. Denk met uw medewerkers mee over oplossingen om verzuim te voorkomen of te verminderen;
• Toon uw betrokkenheid door medewerkers te vragen wat zij van hun balans tussen werk en privé vinden;
• Stel een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) op en breng de mogelijke gezondheids- en veiligheidsrisico’s binnen uw bedrijf in kaart. De RI&E is verplicht voor alle bedrijven met medewerkers in dienst en biedt een goed overzicht van risico’s die tot verzuim kunnen leiden. Daarna stelt u een plan van aanpak op waarin staat welke maatregelen u neemt om mogelijke risico’s te voorkomen.

Als verzuimspecialist ondersteunt Sazas u op het gebied van verzuim(beleid) en verzuimpreventie. Op onze website en in de kennisbank vindt u veel praktische informatie. Bekijk ook ons diverse aanbod verzuimdiensten.