Mantelzorg en overbelasting: tips voor werkgevers

Een op de vijf medewerkers combineert een betaalde baan met het geven van mantelzorg. Deze combinatie van werk en mantelzorg kan behoorlijk zwaar zijn. De kans op overbelasting, en dus verzuim, is onder mantelzorgers dan ook groot. Als werkgever speelt u een belangrijke rol om verzuim onder mantelzorgers terug te dringen of te beperken. In dit artikel vindt u tips voor het voorkomen van overbelasting onder mantelzorgers.


Wat is overbelasting van de mantelzorger?

Mantelzorg en overbelasting, tips voor werkgevers

Als iemand zorgt voor een naaste die langdurig ziek is, dan is hij of zij een mantelzorger. Mantelzorg kan gaan om het verzorgen van een ziek kind of ouder, maar bijvoorbeeld ook zieke vrienden, buren of kennissen. Veel mensen krijgen in hun leven te maken met mantelzorg. Als mantelzorger, of als iemand die zélf mantelzorg nodig heeft.

Medewerkers met mantelzorgers hebben eigenlijk een dubbele baan. Zij hebben dan ook een grotere kans op overbelasting dan medewerkers die geen mantelzorger zijn. Wordt uw medewerker voor langere tijd zwaarder belast dan hij of zij aankan? Dan neemt de kans op overbelasting snel toe.

Whitepaper: Mantelzorg en werk

Lees alles over de feiten en fabels rondom mantelzorg in ons whitepaper ‘Mantelzorg en werk. Ook een zorg voor werkgevers’. Naast tips voor het schrijven van een goed mantelzorgbeleid vindt u ook een checklist om een indruk te krijgen hoe mantelzorgvriendelijk uw bedrijf is.

Risicofactoren overbelasting mantelzorger

Er zijn verschillende risicofactoren waardoor overbelasting bij mantelzorgers kan ontstaan:

  • De mantelzorger woont op hetzelfde adres als degene die mantelzorg nodig heeft (de ‘zorgvrager’). Dit maakt de scheiding tussen werk en privé nog lastiger;
  • De mantelzorger moet de zorgvrager voor langere tijd verzorgen;
  • Er is geen zicht op professionele hulp of deze hulp is niet aanwezig;
  • De zorgvrager heeft geen of een kleine sociale omgeving (familie, vrienden);
  • De mantelzorger krijgt te maken met persoonlijke omstandigheden, zoals eigen financiële of gezondheidsproblemen.

Gevolgen overbelasting mantelzorger

Overbelasting kan zorgen voor ernstige en langdurige gezondheidsproblemen. Medewerkers die overbelast zijn lopen een grotere kans om chronisch ziek te worden.

Dit is natuurlijk vervelend voor de medewerker, maar ook voor u als werkgever. Iemand die chronisch ziek is en daarom verzuimt kost u namelijk veel geld, tot wel € 405,- per dag. 


Symptomen en signalen van overbelasting

Als werkgever is het belangrijk om de kenmerken (symptomen) van overbelasting te kennen, zodat u op tijd met uw medewerker tot een oplossing kunt komen. Overbelasting kan zich uiten op lichamelijk en emotioneel gebied. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat het gedrag van iemand verandert. Symptomen die u bij uzelf of uw medewerkers kunt herkennen zijn:

Lichamelijk:

  • Hoofd- of buikpijn;
  • Pijn in de nek, schouders of rug;
  • Duizeligheid;
  • Hoge bloeddruk;
  • Afvallen of juist aankomen;
  • Vermoeidheid of een ander eetpatroon.

Gedrag:

  • Een verwaarloosd uiterlijk;
  • Meer fouten maken;
  • Ziek melden, meer verzuim;
  • Meer roken, drinken of gebruik van andere (stimulerende of kalmerende) middelen;
  • Lagere betrokkenheid en minder vaak meedoen met werkborrels, uitjes, enzovoort.

Emotioneel:

  • Concentratieproblemen en vergeetachtigheid;
  • Gestresst of nerveus overkomen;
  • Veel piekeren en geëmotioneerd zijn;
  • Slaapproblemen;

Tips om mantelzorgers te ondersteunen en overbelasting te voorkomen

Als werkgever kunt u uw medewerkers met mantelzorgtaken helpen. Zo voorkomt u overbelasting en verzuim. Hieronder vijf tips om uw mantelzorgers te ondersteunen:


1. Verlofregelingen

U kunt uw medewerkers wijzen op de verlofregelingen voor mantelzorgers. De verlofregelingen waarvoor een mantelzorger in aanmerking kan komen zijn calamiteitenverlof, kortdurend- of langdurend zorgverlof en onbetaald verlof.


2. Personeelsbeleid 

Het maken van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Hierdoor maakt u mantelzorg bespreekbaar binnen uw bedrijf, waardoor meer begrip en kennis rondom dit onderwerp ontstaat. U kunt hierin ook de bovenstaande verlofregelingen uitleggen en hoe een medewerker deze aanvraagt.


3. Vitaliteit stimuleren

Het aanmoedigen van een gezond eetpatroon, genoeg nachtrust en voldoende ontspanning. Ook als een medewerker een stressvolle en drukke thuissituatie heeft, kunt u als werkgever benadrukken dat het belangrijk is om goed voor jezelf te zorgen.


4. Flexibel werken

Het bieden van de mogelijkheid tot flexibel werken. Het is voor een mantelzorger belangrijk om een goede balans te houden tussen werk, mantelzorg en ontspanning. De combinatie van thuiswerken met een flexibele indeling van werkuren kan veel verlichting geven.



5. In gesprek gaan

Ga regelmatig in gesprek met uw medewerkers over hoe het met hen gaat. U kunt in deze gesprekken bijvoorbeeld vragen waar uw medewerkers tegenaan lopen en uw hulp aanbieden. Heeft uw medewerker meer hulp nodig? Dan kunt u hem of haar verwijzen naar bijvoorbeeld de bedrijfsarts of initiatieven van mantelorganisaties.


Ook interessant voor u: