
Oogklachten door beeldschermwerk: zo kunt u het voorkomen
Beeldschermen zijn bij veel beroepen niet meer weg te denken. Bijna de helft van de Nederlanders werkt minimaal zes uur per dag met de computer. Veel werken achter een beeldscherm, kan bij uw medewerkers leiden tot oogklachten. Hoe kunt u als werkgever oogklachten door beeldschermwerk zoveel mogelijk voorkomen?
Wat is beeldschermwerk?
Beeldschermwerk is werk dat wordt gedaan met behulp van beeldschermen. Bijvoorbeeld een kantoormedewerker die voor zijn of haar werk achter de computer werkt. Apparaten met beeldschermen die geen vast onderdeel zijn van de werkplek, zoals een mobiele telefoon of rekenmachine, vallen hier niet onder.
Verzuim door beeldschermwerk
De Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) zocht uit dat 45% van de mensen minimaal zes uur per dag beeldschermwerk doet. ICT’ers, accountants en beleidsadviseurs brengen de meeste tijd door achter de computer (TNO, 2021).Helaas kan beeldschermwerk leiden tot lichamelijke klachten. 16% van de verzuimdagen in Nederland komt door lang en vaak werken achter de computer (TNO, 2021). In veel gevallen door klachten aan het bewegingsapparaat. Maar ook oogklachten kunnen leiden tot verzuim.
Oorzaken van oogklachten door beeldschermwerk
Oogklachten door beeldschermwerk komen door twee oorzaken: - Minder knipperen met de ogen
Wie kijkt naar een beeldscherm, knippert minder met zijn of haar ogen dan normaal. Hierdoor drogen de ogen sneller uit. - Veel inspanning voor de ogen
Lezen vanaf een beeldscherm is heel inspannend voor de ogen. Het kost meer moeite dan lezen vanaf papier. Bijvoorbeeld door reflecties, onscherp beeld en te weinig contrast op het beeldscherm.

Klachten door beeldschermwerk
‘Computerogen’ is de verzamelnaam voor alle oogklachten die komen door beeldschermwerk. Dit is geen officiële ziekte waarvoor wetenschappelijk bewijs is. Toch laat de praktijk volgens het Oogfonds zien dat langdurig computerwerk tot klachten kan leiden. Beeldschermwerk kan de volgende klachten geven:
- Droge en geïrriteerde ogen;
- Vermoeide ogen;
- Wazig zicht;
- Moeite met focussen;
- Algemene vermoeidheid;
- Hoofdpijn.
Deze klachten klinken redelijk onschuldig. Maar als iemand langere tijd pijnlijke ogen heeft, moe is en hoofdpijn heeft, kan dit – in combinatie met andere klachten en ziekten – leiden tot uitval van uw medewerker.
Arbowet en beeldschermwerk
In Nederland kennen we de Arbeidsomstandighedenwet, beter bekend als de Arbowet. Deze wet verplicht u als werkgever om actief te werken aan een veilige en gezonde werkplek voor uw medewerkers. Ook wanneer uw medewerker (deels) thuiswerkt.Als uw medewerker beeldschermwerk doet, moet u deze medewerker volgens de Arbowet een arbeidsgezondheidskundig onderzoek aanbieden. Deze brengt de gezondheidsrisco’s op het werk in kaart. Wilt u dat een deel van dit onderzoek is gericht op de ogen? Dan kunt u dit afspreken met de organisatie die het onderzoek uitvoert. Na dit onderzoek kunt u maatregelen nemen om de veiligheid en gezondheid te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan een werkplek of hulpmiddelen die oogklachten verminderen.

Tips om oogklachten door beeldschermwerk te voorkomen
U kunt als werkgever veel doen om oogklachten door beeldschermwerk zoveel mogelijk te voorkomen. De volgende tips helpen u en uw medewerkers op weg.1. Goede kwaliteit beeldscherm kiezen
Het kiezen van een goed beeldscherm is belangrijk. Een goed beeldscherm flikkert niet en er lopen geen lijnen over het beeld.2. Beeldscherm juist plaatsen
Het beeldscherm staat bij voorkeur haaks op het raam. Zo voorkomt u lichtspiegelingen in het beeldscherm. Daarnaast is het belangrijk dat er vijftig tot zeventig centimeter tussen de ogen van uw medewerker en het beeldscherm zit. De bovenrand van het scherm hoort op ooghoogte te staan.3. Voldoende contrast
Op een beeldscherm kunt u het contrast instellen. Contrast gaat over het verschil tussen licht en donker. Als het contrast te laag staat, kan dit zorgen voor vermoeide ogen. De ogen moeten dan namelijk harder werken om alles wat op het scherm staat te kunnen onderscheiden. Het verschilt per computer hoe u het contrast instelt.4. Helderheid beeldscherm aanpassen
Ook de helderheid kunt u instellen. Een helder beeldscherm is handig. Hierdoor zijn de kleuren scherp. Maar als de helderheid te hoog staat, worden de ogen eerder moe. Helderheid wordt uitgedrukt in ‘nits’. Houd een helderheid van rond de 300 nits aan. Kijk daarbij ook naar het licht in de ruimte. Is het een beetje donker in de ruimte? De helderheid kan dan iets lager. Het verschilt per computer hoe u de helderheid instelt.5. Voldoende licht op de werkplek
Voldoende licht op de werkplek is altijd fijn, maar bij beeldschermwerk extra belangrijk. Zorg dat de werkruimte als geheel goed is verlicht. Plaats liever geen lamp vlakbij het scherm. Dit kan zorgen voor spiegelingen op het scherm.6. Werkruimte niet te droog of vochtig
Als het te droog of te vochtig is op een werkplek, doet dit ook wat met de ogen. Zo kan een droge werkplek leiden tot droge ogen. Staat er een airconditioning of een ventilator aan? Dan is het belangrijk dat uw medewerker niet in de luchtstroom zit.7. Tussendoor rust voor de ogen
Kent u de ’20-20-20-regel’ al? Dit is een richtlijn om de ogen af en toe even rust te geven. Het betekent dat iemand iedere 20 minuten minimaal 20 seconden naar iets anders op 20 voet (Amerikaanse lengtemaat, ongeveer 6 meter) kijkt. Daarnaast is het belangrijk voor de ogen om iedere 2 uur langer pauze te hebben van het beeldscherm. Uw medewerker kan dan bijvoorbeeld een kopje koffie halen, een telefoongesprek voeren of de post openen.8. Schermtijd verminderen
Het ligt misschien voor de hand: maar de tijd achter het beeldscherm verminderen helpt ook. Zijn er bijvoorbeeld andere werkzaamheden die uw medewerker naast beeldschermwerk kan doen? En kijkt uw medewerker tijdens pauzes niet alsnog lang naar andere schermen, zoals een mobiele telefoon of televisie?9. Hulpmiddelen gebruiken
Hulpmiddelen kunnen beeldschermwerk prettiger te maken. Het is bijvoorbeeld mogelijk om de letters op het beeldscherm groter te maken. Oogdruppels kunnen van pas komen bij droge ogen. En voor sommige mensen is een speciale computerbril een uitkomst.10. Arts bezoeken
Heeft uw medewerker aanhoudende oogklachten? Dan is het altijd verstandig om een arts ernaar te laten kijken. De huisarts of bedrijfsarts kan uw medewerker doorverwijzen naar een oogarts.

Verhaal uit de praktijk: Rahamed vermindert oogklachten met een computerbril
Rahamed is Adviseur Inkomen Binnendienst bij Sazas. Hij werkt vijf dagen per week, vooral achter de computer. Het werken op kantoor wisselt hij af met thuiswerken.
‘Ik probeer oogklachten zoveel mogelijk te voorkomen. Zo let ik er bijvoorbeeld op dat ik op de juiste afstand van mijn laptop zit. Ook pas ik het licht in de ruimte of de helderheid van mijn laptop aan, als dat nodig is. Daarnaast sta ik af en toe op, om even wat anders te doen en mijn ogen rust te geven’, vertelt Rahamed.
Verder heeft Rahamed sinds twee jaar een computerbril, ook wel beeldschermbril genoemd.
Dit is een bril speciaal voor beeldschermwerk; het is afgesteld op de afstand tot het beeldscherm en er zit een filter in de glazen die het kunstlicht (‘blauw licht’) van de computer vermindert. Dit zou ervoor moeten zorgen dat de ogen zich minder inspannen en daardoor minder snel vermoeid raken. Sommige mensen ervaren daardoor minder oogklachten.
‘Normaal heb ik geen bril of lenzen’, vertelt Rahamed. ‘Maar ik zit vaak achter de computer en ik merkte dat als mijn ogen moe werden, ik met mijn ogen ging knijpen. Ik had weleens van een computerbril gehoord, dus ik dacht: ik ga eens kijken of dat helpt. Bij de opticien mocht ik verschillende brillen testen.’ Rahamed moest in het begin wennen aan de bril. ‘Ik was niet gewend om door glazen te kijken. Maar ik heb wel het idee dat de bril voor mij helpt. Het kijken naar het beeldscherm is prettiger en ik knijp minder met mijn ogen. In het begin had ik de bril steeds op. Nu doe ik hem op als ik merk dat mijn ogen moe beginnen te worden. Voor mij werkt dat fijn.’
Volgens de wet is de werkgever niet verplicht om een computerbril te vergoeden. In de cao of het arbeidsvoorwaardenreglement kan hierover wel iets zijn of worden afgesproken. Mogelijk vergoedt de zorgverzekering van uw medewerker een computerbril.
◄ Terug naar overzicht Fysiek verzuim voorkomen
Ook interessant voor u:
-
RSI: wat is het en hoe kunt u het voorkomen?
In Nederland hebben zo’n 3,2 miljoen werkenden te maken met RSI-klachten. RSI-klachten kunnen leiden tot verzuim. Wij leggen uit wat RSI is en hoe u als werkgever de kans hierop voor uw medewerkers kunt verkleinen.Kennisbank -
Hoe kunt u verzuim door menstruatiepijn beperken?
Er is steeds meer aandacht voor menstruatiepijn en de invloed daarvan op het werk. Hevige menstruatiepijn kan leiden tot verzuim. Wat kunt u als werkgever doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen en te beperken? Wij geven u meer informatie en tips.Artikel -
Whitepaper: Bewegen tijdens het werk
Wist u dat Nederlanders kampioen zitten zijn? Nederlanders zitten gemiddeld 10 uur per dag. Hoe kunt u medewerkers motiveren om meer te bewegen tijdens het werk? In de whitepaper 'Bewegen tijdens het werk' leest u er meer over en geven we tips.Whitepaper