Alles over thuiswerken: van wet- en regelgeving tot tips

Werken vanuit huis, ook wel thuiswerken: steeds meer mensen doen het. Door de technologische ontwikkelingen is het steeds makkelijker geworden om taken vanuit huis te doen. Daarnaast heeft de coronacrisis ervoor gezorgd dat er nog veel meer mensen zijn gaan thuiswerken. Thuiswerken heeft voor- en nadelen voor zowel u als werkgever, als voor uw medewerkers. Nu thuiswerken, ook na de coronacrisis, steeds meer de norm is, krijgt u als werkgever te maken met bijvoorbeeld hybride werken en de thuiswerkvergoeding. Hoe zorgt u ervoor dat uw medewerkers thuis ook productief en gemotiveerd zijn? En wat mogen medewerkers van u als werkgever verwachten?

Alles over thuiswerken, van wet- en regelgeving tot tips

Inhoud van de pagina 

Op deze pagina leest u meer informatie over thuiswerken. Van wet- en regelgeving tot tips om van thuiswerken voor u en uw medewerkers een succes te maken. De volgende onderwerpen vindt u op deze pagina terug:


Wat is thuiswerken?

Thuiswerken is het uitvoeren van werkzaamheden vanuit huis. Normaal gesproken worden deze werkzaamheden vanuit kantoor of een andere centrale werkplek gedaan. Er zijn een aantal banen die altijd al vanuit huis worden uitgevoerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan schoonheidsspecialisten met een praktijk aan huis, thuiskappers of mensen die thuis inpakwerk doen. Ook mensen met een kantoorbaan werken steeds vaker en meer vanuit huis.

Thuiswerken wordt bij steeds meer mkb-bedrijven het ‘’nieuwe normaal’’. Met het veranderen naar het nieuwe normaal zijn er ook nieuwe termen die steeds vaker worden gebruikt. Zoals tijd- en plaatsonafhankelijk werken of hybride werken.

Wat is hybride werken?

Hybride werken is het werk deels thuis en deels op kantoor uitvoeren. Sinds de coronacrisis zijn steeds meer mensen gaan thuiswerken. Veel bedrijven in Nederland willen ook in de toekomst meer inzetten op thuiswerken. Daarnaast blijft ook de behoefte om elkaar op een werkplek fysiek te ontmoeten belangrijk. Bij hybride werken gaat het om de balans vinden tussen thuiswerken en elkaar fysiek ontmoeten. Het kantoor kan bijvoorbeeld een ontmoetingsplek worden waar medewerkers voor een fysieke vergadering afspreken of klanten ontvangen.

Voordelen van hybride werken
Hybride werken zorgt ervoor dat medewerkers minder tijd kwijt zijn aan reizen van en naar het werk. Ook kunnen medewerkers hun afspraken beter afstemmen op de spitstijden. Als ze bijvoorbeeld aan het eind van de ochtend twee vergaderingen hebben, kunnen ze in de middag alvast terug naar huis reizen. Om vervolgens thuis verder te werken. Dit zorgt voor een betere spreiding en minder drukte op de weg en in het openbaar vervoer.

Wat is tijd- en plaatsonafhankelijk werken?

Bij tijd- en plaatsonafhankelijk werken kiezen medewerkers zelf, binnen de kaders van de organisatie, waar en wanneer zij werken. De keuzes die zij hierin maken, zijn gerelateerd aan de aard van het werk in kwestie. Bijvoorbeeld concentreren, communiceren of juist collega’s ontmoeten. Tijd- en plaatsonafhankelijk werken kan voordelen bieden. Medewerkers kunnen flexibeler omgaan met hun tijd en hebben meer zelf de leiding over hun werk en werkzaamheden. Voor de organisatie en de medewerkers is het belangrijk dat zij deze manier van werken bewust en zorgvuldig toepassen.


Voor- en nadelen van thuiswerken voor u als werkgever

Thuiswerken heeft voor- en nadelen, voor zowel u als werkgever als voor uw personeel. We hebben de belangrijkste voor- en nadelen voor u op een rij gezet.

Voordelen van thuiswerken voor werkgevers:

  • Medewerkers melden zich minder snel ziek
  • Minder kosten voor kantoorruimte en lager energieverbruik
  • Medewerkers en de organisatie zijn flexibeler
  • Hogere productiviteit

Nadelen van thuiswerken voor werkgevers:

  • Lagere medewerkersbetrokkenheid
  • Meer psychisch verzuim
  • Leidinggeven op afstand kan een uitdaging zijn
  • Medewerkers die thuiswerken raken eerder overbelast

Voor- en nadelen van thuiswerken voor medewerkers

Voor uw medewerkers heeft thuiswerken ook voor- en nadelen.

Voordelen van thuiswerken voor medewerkers

  • Minder reistijd en minder reiskosten
  • Betere werk-privébalans en het werk kunnen afwisselen met andere activiteiten
  • Meer zelfstandigheid en vrijheid
  • Hogere productiviteit: 55 tot 70% van medewerkers voelt zich thuis productiever
  • Betere concentratie doordat er minder afleiding is van collega’s
  • Beter in staat om door te werken bij ziekte, waardoor uw medewerker minder verzuimdagen heeft
  • Minder kinderopvang nodig

Nadelen van thuiswerken voor medewerkers

  • Thuis kunnen medewerkers zich eenzaam voelen. Doordat ze minder spontane ontmoetingen en contact met collega’s op de werkvloer hebben.
  • Moeite met een juiste werk-privébalans
  • Kans op burn-outklachten (stijgt ligt bij meer thuiswerken)
  • Medewerkers maken lange werkdagen en nemen minder pauze
  • Op afstand kunnen er ICT-gerelateerde problemen ontstaan die minder makkelijk op te lossen zijn

10 tips voor succesvol thuiswerken

Nederland is koploper in thuiswerken. Om het thuiswerken in goede banen te leiden kunt u onderling goede afspraken maken. Daarnaast is het belangrijk om met elkaar te blijven communiceren. Naast voordelen zoals geen reistijd en flexibeler werken, heeft thuiswerken ook nadelen. Hoe maakt u van thuiswerken een succes voor u en uw medewerkers? Lees hier meer over in het artikel ’10 tips voor succesvol thuiswerken’.


10 tips voor thuiswerken
10 tips voor succesvol thuiswerken

Thuiswerken: verzuim en risico’s

Thuiswerken kan leiden tot fysiek of psychisch verzuim. Hieronder geven we u meer inzicht welke fysieke en psychische klachten samenhangen met thuiswerken en verzuim.


Fysiek verzuim door thuiswerken

Thuiswerken kan naast psychische klachten ook leiden tot fysieke klachten bij uw medewerkers. TNO deed in 2021 onderzoek naar thuiswerken en daaruit blijkt dat veel thuiswerkers nog geen ergonomische thuiswerkplek hebben. Ook werken nog steeds veel mensen regelmatig aan de keukentafel. Daardoor kunnen er fysieke klachten ontstaan door thuiswerken.


Voorkom werkstress door thuiswerken

Meer dan een derde van de thuiswerkers vindt het lastig om een goede werk-privébalans te vinden. Uit onderzoek van TNO blijkt dat er ook een lichte toename is van burn-out klachten door meer thuiswerken.

Tijdens de coronapandemie zijn veel mensen van de één op de andere dag gaan thuiswerken. Veel mensen moesten wennen aan deze nieuwe situatie. Dit kan stressvol zijn, ook omdat er andere prikkels zijn. Zo kunnen medewerkers thuis het gevoel hebben altijd ‘aan’ te staan. Ook missen veel thuiswerkers het sociale contact met collega’s en kunnen huisgenoten zorgen voor extra prikkels en irritaties. Dit alles kan leiden tot werkstress bij thuiswerkers.

Wilt u werkstress door thuiswerken voorkomen? Bekijk de 5 thuiswerktips voor medewerkers.

Wat staat er in de Arbowet over thuiswerken?

Als werkgever bent u verplicht om voor een veilige werkomgeving en goede arbeidsomstandigheden te zorgen. Ook als die werkomgeving bij de medewerker thuis is. In de wet is dit vastgelegd als zorgplicht. Zo moet u als werkgever ervoor zorgen dat een (thuis)werkplek ergonomisch ingericht is. Daarnaast is aandacht voor de mentale gezondheid van uw medewerkers belangrijk. Vooral bij mensen die thuis het sociale contact met collega’s op het werk missen, kunnen psychische klachten toenemen.

Wilt u weten waar een thuiswerkplek wettelijk aan moet voldoen? En welke verantwoordelijkheden u als werkgever heeft? Lees hieronder meer over de arboregels voor een thuiswerkplek en uw zorgplicht als werkgever. We geven antwoord op een aantal veelgestelde vragen over thuiswerken.

Arboregels voor een thuiswerkplek

Volgens het Arbeidsomstandighedenbesluit moet een werkplek ingericht zijn volgens de ergonomische beginselen. De ergonomische beginselen zijn verder niet uitgewerkt in een wettelijke regeling.

Bij het inrichten van een thuiswerkplek is het belangrijk om met een aantal zaken rekening te houden:

  • Stel het beeldscherm op de juiste hoogte in;
  • Stem de stoel- en tafelhoogte op elkaar af zodat de armen van uw medewerker een ontspannen houding kunnen aannemen;
  • Zorg ervoor dat uw medewerker voldoende ruimte op het bureau heeft om de muis dichtbij het lichaam te plaatsen;
  • Stel de stoel zo in dat de voeten, bovenbenen en onderrug goed ondersteund worden;
  • Zorg voor een extra toetsenbord, losse muis en eventueel een beeldscherm als uw medewerker van zijn of haar laptop werkt.

Zorgplicht van de werkgever bij thuiswerken

Als werkgever is het uw plicht om te zorgen voor een gezonde en veilige werkplek. Dit is uw zorgplicht. Binnen de zorgplicht valt ook het inrichten van een (thuis)werkplek die voldoet aan de Arbo-eisen en is afgestemd op de persoonlijke eigenschappen en voorkeuren van uw medewerker. Hiermee kunt u fysieke klachten bij uw medewerkers voorkomen.

Risico-inventarisatie & –evaluatie en thuiswerken

Met de Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) brengt u de gezondheids- en veiligheidsrisico’s van uw bedrijf in kaart. In de RI&E legt u vast welke risico’s de arbeid voor uw medewerkers heeft en welke maatregelen u neemt om de risico’s te beheersen. In de wet is vastgelegd dat een werkgever met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging overleg heeft over het arbobeleid en de uitvoering daarvan.

Wilt u meer weten over de RI&E? Sazas adviseert werkgevers en medewerkers hierover.

Veilig en gezond werken: onderwerp van gesprek
Blijf met uw medewerkers in gesprek over veilig en gezond werken. Laat dit onderwerp ook terugkomen tijdens de gesprekken die u met uw medewerkers voert. Ook als veel van uw medewerkers thuiswerken is het belangrijk dat zij veilig en gezond werken. 

Wat hebben medewerkers thuis nodig om gezond en veilig aan het werk te kunnen? Als het gaat om het inrichten van een thuiswerkplek kunt u als werkgever veel betekenen. Door een goed ingerichte thuiswerkplek kunt u lichamelijke klachten bij uw medewerkers voorkomen.

Whitepaper Thuiswerken:
Haal er het maximale uit voor uw bedrijf

Door thuiswerken veranderen de verantwoordelijkheden van u als werkgever. Thuiswerken kan veel opleveren voor uw bedrijf, maar kent ook nadelen. Hoe houdt u uw medewerkers zo productief en gemotiveerd mogelijk? En wat mogen zij verwachten van u als werkgever? Wij zetten de belangrijkste aandachtspunten voor u op een rij.


DOWNLOAD WHITEPAPER

Whitepaper Thuiswerken: Haal er het maximale uit voor uw bedrijf

Is thuiswerken verplicht?

Thuiswerken is niet verplicht. Als u of een leidinggevende binnen uw bedrijf aan een medewerker vraagt om thuis te werken, hoeft hij of zij dat niet te doen. Werkgevers kunnen medewerkers alleen verplichten om thuis te werken als het onverstandig is om naar kantoor te komen. Bijvoorbeeld als u de gezondheid van uw medewerkers niet voldoende kunt beschermen. Zoals het geval was tijdens de coronacrisis.


Bent u verplicht om een thuiswerkvergoeding te betalen?

Nee, als werkgever bent u niet verplicht om een thuiswerkvergoeding aan uw medewerkers te geven. Thuiswerken kost uw medewerkers wel geld. Denk aan de kosten van gas, water en licht. Ook geven medewerkers die thuiswerken meer geld uit aan koffie, thee en toiletpapier. Voor een medewerker die fulltime werkt lopen de kosten al snel op tot gemiddeld € 40,00 per maand.

In het kader van goed werkgeverschap kunt u als werkgever uw medewerkers tegemoet komen in deze kosten. Dit kunt u doen in de vorm van een onbelaste thuiswerkvergoeding. Afspraken hierover kunt u ook vastleggen in een thuiswerkovereenkomst. Voor uw medewerkers scheelt dit in de kosten en ze zullen het waarderen dat u als werkgever betrokken bent.

Mag u controleren hoe productief uw medewerkers zijn tijdens het thuiswerken?

Het is verboden om productiviteitsscores van uw medewerkers bij te houden. Volgens de privacywetgeving mag dit niet. Die is vastgelegd in de Grondwet, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Zelfs als uw medewerker schriftelijk toestemming geeft om zijn of haar computergebruik te monitoren, mag het niet. Een medewerker zit in een afhankelijkheidspositie ten opzichte van u als werkgever. De toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaat er dan vanuit dat uw medewerker niet vrijwillig toestemming heeft gegeven.


Alleen onder strenge voorwaarden is het controleren van medewerkers toegestaan. Dit kan bijvoorbeeld als u een vermoeden heeft dat uw medewerker een strafbaar feit pleegt of als hij of zij bedrijfsvoorschriften overtreedt. Als werkgever moet u eerst overleggen met de ondernemingsraad (OR) en hen om instemming vragen. Zij stemmen in of u hulpmiddelen mag invoeren, wijzigen of intrekken waarmee u de aanwezigheid, het gedrag of de prestaties van uw medewerkers kan controleren. U bent ook verplicht om medewerkers te informeren hierover.


Mag u de thuiswerkplek van uw medewerkers controleren?

Als werkgever zorgt u voor een verantwoorde (thuis)werkplek. Voor u is het dus belangrijk om te weten of uw medewerkers verantwoord thuis kunnen werken. Om dit te kunnen controleren, mag u de medewerker vragen om enige vorm van controle toe te staan. U mag niet bij de medewerker thuis langskomen om de werkplek te controleren. Dit mag alleen als dit noodzakelijk is. Bijvoorbeeld als er verzuim is en een werkplekonderzoek nodig is. Andere middelen om een thuiswerkplek te controleren zijn er ook. Zo kunt u een preventiemedewerker of andere Arbodeskundige inzetten. Zij vragen uw medewerkers om een vragenlijst in te vullen over de arbeidsomstandigheden thuis. Ook kunnen medewerkers foto’s van hun thuiswerkplek maken en deze met u of de Arbodeskundige delen.

Sazas heeft een handige arbochecklist voor de thuiswerkplek. U kunt dit als voorbeeld gebruiken om te controleren of de thuiswerkplek van uw medewerkers voldoet aan de Arbo-eisen. Bekijk de arbochecklist thuiswerkplek.


Thuiswerkbeleid

Hoe gaat u als werkgever en mkb'er om met thuiswerken? En hoe stelt u hiervoor een beleid op? Met de volgende 4 stappen kunt u zelf een thuiswerkbeleid opstellen en invoeren binnen uw bedrijf: 

  • Stel een visie op over thuiswerken en bepaal wat uw bedrijf daarmee wil bereiken;
  • Beschrijf het nieuwe thuiswerkbeleid;
  • Zorg voor een goede invoering van het thuiswerkbeleid binnen uw bedrijf;
  • Bespreek, meet en verbeter het thuiswerken.

Wilt u zelf aan de slag met het opstellen van een thuiswerkbeleid? Lees meer over thuiswerken, praktische tips en hoe u in 4 stappen een thuiswerkbeleid opstelt. Download gratis het HR-beleid voor thuiswerken.

Stel zelf een thuiswerkbeleid op in 4 stappen
◄ Terug naar overzicht Thuiswerken

Ook interessant voor u:

  •  Eigenrisicodrager Ziektewet (ZW ERD)

    Verzuimdiensten

    Naast onze ziekteverzuim- en inkomensverzekeringen helpen we ook om uw medewerkers vitaal aan het werk te houden met de verzuimdiensten.
    Verzuimdiensten
  • Verzuimexperts van Sazas

    Verzuimexperts

    Wordt uw medewerker ziek, dan kan het dat u vragen heeft. Bijvoorbeeld over re-integratie. Onze verzuimexperts kunnen u daarbij helpen. Maar ook als het om het voorkomen van verzuim gaat (preventie), spelen onze verzuimexperts een sleutelrol.
    Verzuimexperts
  • WIA Experts Sazas

    Webinar 'over de WIA en WIA-ontwikkelingen'

    Marc Breedveld en Sadia Azor, WIA-experts bij Sazas, nemen u mee in de wereld van de WIA. Wat zijn recente ontwikkelingen op het gebied van de WIA, maar ook verwachtingen voor de komende tijd? En welke tips hebben zij voor u?
    Webinar